Uwagi do proponowanych zmian Karty Nauczyciela przez MEN
pt. „Co dalej z Kartą Nauczyciela?”
Dotychczas zostały omówione następujące zagadnienia:
- Na jakie tematy chcemy dyskutować?
- Jaki awans zawodowy nauczycieli?
- Jaki status dyrektora szkoły?
- Co powinno być uregulowane w Karcie Nauczyciela?
- Kogo powinna obejmować Karta Nauczyciela?
- Jaki powinien być czas i warunki pracy szkoły oraz nauczyciela?
Ad. 1. Na jakie tematy chcemy dyskutować?
Należy postawić podstawowe pytanie – Kto odpowiada za edukacje w naszym kraju? Tą odpowiedzialność musi wziąć państwo a nie cedować na samorządy. Nauczyciele nie chcą aby Wójt wybrany w wyborach samorządowych niekiedy nie mający pojęcia o kształceniu młodego człowieka będzie decydował o edukacji w gminie. Nie mały wpływ na funkcjonowanie szkolnictwa w gminie zależy od zasobności portfela gminy bo subwencja jest niekiedy niewystarczająca. Nie należy niszczyć tego, co sprawdziło się przez lata i czego zazdroszczą nam nauczyciele z tak zwanych wyżej cywilizowanych krajów. Można dyskutować nad zmianami sprzyjającymi stabilizację pracownikom oświaty. Potrzeba bezpieczeństwa jest tak samo priorytetowa dla uczniów jak i nauczycieli.
Państwowa oświata powinna być organizowana przez Ministerstwo Edukacji Narodowej a nie samorządy!
Ad.2. Jaki awans zawodowy nauczycieli?
Powinien pozostać bez zmian, można wprowadzić niewielkie zmiany w zależności od trybu kształcenia nauczycieli. Nauczyciele zdobywający wykształcenie w uczelniach na kierunkach nauczycielskich z praktykami pedagogicznymi w szkołach ćwiczeń w trakcie studiów mogliby na koniec studiów uzyskać dyplom nauczyciela stażysty. Pierwszą pracę rozpoczynaliby jako nauczyciele „Kontraktowi” po trzech latach pracy rozpoczęli by staż na nauczyciela mianowanego itd.
Absolwenci studiów niepedagogicznych chcący wykonywać zawód nauczyciela musieliby zdobywać stopnie awansu zawodowego dotychczasową drogą.
Z propozycjami co do wydłużenia czasu osiągnięcia stopnia nauczyciela dyplomowanego po 20 latach pracy, czy ograniczanie liczby nauczycieli dyplomowanych przez wprowadzenie limitu ilościowego np.; do 30% w danej szkole, środowisko nauczycielskie nie zgadza się, z przyznawaniem go przez Radę Szkoły, w której skład wchodzą przedstawiciele uczniów i rodziców. Nadawanie tytułu nauczyciela dyplomowanego przez Radę Szkoły zdecydowanie obniża jego rangę, w wielu szkołach nie ma Rad Szkoły, a rodzice będący członkami Rad często nie znają specyfiki zawodu nauczyciela, metodyki pracy i nie widzą pozalekcyjnego wkładu pracy nauczyciela, a także często niedoceniają nauczycieli wymagających, więc jak mogą oceniać ich pracę? Dopuszczalnym byłoby zasięganie opinii o pracy nauczyciela od rodziców i uczniów.
Ograniczanie liczby nauczycieli dyplomowanych przez nakazanie kandydatom zdobywanie tytułu doktora jest bezsensowne, bo jak nauczyciel pogodzi pracę w szkole i studia doktoranckie. Tytuł ten jest tytułem naukowym, uzyskiwanym przez ludzi podejmujących pracę naukową, badawczą, która w żaden sposób nie przekłada się, ani nie jest miernikiem pracy dydaktycznej, pedagogicznej czy wychowawczej nauczyciela. Ograniczenia procentowe w stopniach awansu stworzą podziały wśród nauczycieli, a w perspektywie przyczynią się do sporów w radzie pedagogicznej, problemów nauczycieli przy zmianie miejsca pracy i awansie.
Jeżeli konieczne jest ograniczenie liczby nauczycieli dyplomowanych, to można wprowadzić do wymogów warunek posiadania przez kandydata np.; nagrody kuratora, I stopnia specjalizacji zawodowej.
Należy się zastanowić nad systemem kształcenia nauczycieli, aby nauczyciel był dobrze przygotowany do zawodu, oddany swojej pracy. Należy ich szukać w gimnazjach, dając im możliwość kształcenia w systemie ponadgimnazjalnym na kierunkach opiekuńczo-wychowawczych, ogólnych, profilowanych (np.: mat-fiz, humanistycznym, itp.)
Wykorzystując niż demograficzny w miastach o wielu placówkach pondgimnazjalnych można w jednej z nich powołać liceum pedagogiczne, które znajduje się w pobliżu szkoły podstawowej i przedszkola służące jako szkoły ćwiczeń. Ze względu na rozbudowany program nauczania o przedmioty pedagogiki, psychologii, metodyki nauczania nauka w tego typu szkole powinna trwać 4-5 lat i kończyć się maturą a najlepsi absolwenci po zdaniu dodatkowego egzaminu uzyskaliby dyplom uprawniający do pracy w przedszkolu i szkole podstawowej w klasach 1-3. Dalsze kształcenie zawodowe odbywałoby się stacjonarnie lub zaocznie na dwu stopniowych uczelniach do uzyskania magistra co najmniej dwóch kierunków nauczania. I stopień dawałby możliwość uzyskania licencjatu i możliwość pracy w szkołach podstawowych.
Do pełnych kwalifikacji nauczycielskich konieczne byłoby ukończenie 2-letniej nauki II stopnia studiów, zaliczenie przewidziane programem studiów praktyk pedagogicznych w szkołach ponadgimnazjalnych i końcowe egzaminy, które pozwoliłyby zdobyć stopień nauczyciela stażysty.
Tak przygotowany nauczyciel podejmując pierwszą pracę w szkole zatrudnia się jako nauczyciel kontraktowy i pracuje przez 3 lata. Po trzech latach składa wniosek o rozpoczęcie stażu uprawniającego do przystąpienia do egzaminu na stopień nauczyciela mianowanego.
Dalsza procedura awansu zawodowego według obecnie obowiązującej.
Ad. 3. Jaki status dyrektora szkoły?
Zdecydowanie popieramy konkursy na dyrektorów, tylko w bardzo wyjątkowych sytuacjach organ prowadzący placówkę może przedłużyć dotychczasowemu dyrektorowi na następną kadencję.
Skład komisji konkursowej odchudzić, za dużo osób – wystarczy 5 do 6 osób, po1 osobie reprezentującej dany organ. Nie może być przewagi któregokolwiek organu?
Tylko w przypadku równej ilości głosów dwóch kandydatów, Wójt decyduje któremu powierzy stanowisko dyrektora.
W przypadku nie rozstrzygnięcia konkursu Wójt powierza obowiązki dyrektora na 6 miesięcy lub 1 rok i ogłasza nowy konkurs.
Nie wskazane jest uczestnictwo przedstawiciela uczniów w komisji konkursowej!
W proponowanej ocenie pracy dyrektora w ogóle nie bierze się pod uwagę jego roli jako pracodawcy:
- bezsensowna jest propozycja aby dyrektor, który ma złe wyniki ewaluacji lub kontroli pracy nie mógł startować w konkursie na kolejną kadencję do szkoły którą prowadził, a mógł startować do innej (czy ma zepsuć inną?).
- należy pamiętać o uniezależnieniu dyrektora i jego decyzji od organu prowadzącego szkołę, oceny pracy oraz autonomii w zakresie organizacji pracy dydaktycznej.
Ad. 4. Co powinno być uregulowane w Karcie Nauczyciela?
Karta powinna określać pensum dydaktyczne nauczycieli, wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego oraz czasu urlopu na poziomie ogólnokrajowym i stałym. Uważamy za niedopuszczalne oddanie regulacji pensum dydaktycznego, wynagrodzenia zasadniczego oraz urlopu jednostkom samorządu terytorialnego. Zaistnienie takiej sytuacji w bardzo krótkim czasie doprowadzi do braku stabilizacji zawodowej nauczycieli, znacznego zmniejszenia wynagrodzeń oraz zwiększenia i tak bardzo dużych wymagań i obowiązków stawianych nauczycielom. Powstanie rozwarstwienie środowiska nauczycielskiego, nie ze względu na wykształcenie, umiejętności pedagogiczne czy wkład pracy, a ze względu na często niską świadomość, nie znajomość charakteru pracy pedagogicznej oraz uprzedzenia ludzi zasiadających w Radach Gmin, powiatów, czy miast. Potwierdza, to dotychczasowe niedoszacowanie wynagrodzeń nauczycieli, którego skala została ujawniona dopiero po wprowadzeniu konieczności corocznego wyrównywania wynagrodzenia nauczycieli do poziomu średniego na poszczególnych stopniach awansu zawodowego określanego przez MEN. W efekcie takiego działania duża grupa najlepszych, nie bojących się nowych wyzwań, aktywnych nauczycieli odejdzie do innej, lepiej płatnej i spokojniejszej pracy, a nasz dzieci będą uczyć nieudacznicy.
Koniecznie należy utrzymać wyrównywanie wynagrodzenia nauczycieli w poszczególnych JST do poziomu średniego na poszczególnych stopniach awansu zawodowego określanego przez MEN.
Konieczne jest ustalenie składników wynagradzania do obliczania średniego wynagrodzenia nauczycieli dla poszczególnych stopni awansu zawodowego nauczycieli. Nie należy wliczać do średniej składników nieperiodycznych np.: odprawy emerytalne, odprawy z tytułu zwolnienia art. 20 KN, zasiłki na zagospodarowanie, dyskusyjne jest wliczanie dodatku funkcyjnego dla dyrektora szkoły grupie nauczycieli do której zaliczany jest dyrektor.
Jesteśmy przeciwni likwidacji dodatków socjalnych.
Zasady wynagradzania nauczycieli ustalane centralnie, tylko niektóre składnik na szczeblu samorządowym corocznie uzgadnianie w drodze regulaminu np.; dodatek motywacyjny, wychowawczy, funkcyjny itp.
Ad. 5. Kogo powinna obejmować Karty Nauczyciela?
Wszystkich nauczycieli pracujących w oświacie i dla oświaty (przedszkolu, szkoła podstawowa, gimnazjum, ponadgimnazjalnej, pracowników administracji w gminie, kuratorium itp.).
Te uregulowania powinny być jednorodnie przyjęte centralnie.
Ad. 6. Jaki powinien być czas i warunki pracy szkoły oraz nauczycieli?
Aby czas pracy nauczyciela był w pełni wykorzystany i widoczny to należy stworzyć warunki pracy w szkole.
-odpowiednia ilość pomieszczeń aby można zorganizować różnorodne zajęcia dla poszczególnych grup uczniowskich,
-tworzyć mniej liczne klasy (max 20 uczniów)
-dzielić na grupy na lekcjach przedmiotów ścisłych, które zgodnie z nową podstawą programową mają być prowadzone w sposób aktywny i badawczy np.; fizyka, chemia, WF,
-zabezpieczenie pomocy naukowych dla ucznia i nauczyciela,
-gabinety dla nauczycieli, w których mogliby się przygotowywać do zajęć lekcyjnych czy sprawdzać prace klasowe, zeszyty aby te zadania nie wykonywać w domu,
-rady pedagogiczne i zebrania z rodzicami odbywały się w czasie godzin pracy nauczyciela,
-i wiele jeszcze innych działań, które wykonuje nauczyciel w czasie nienormowanego czasu pracy.
Gdy będą spełnione te warunki wówczas można dyskutować o unormowanym 8 godzinnym dniu pracy nauczyciela.
Opracował: kol. Roman Jaguścik
Wiceprezes Okręgu Mazowieckiego ZNP
Popularity: 8% [?]
